De geschiedenis van de Pride Amsterdam botenparade

21 juli 2023

Amsterdam viert voor de 27e keer Pride Amsterdam, met dit jaar ook weer de Canal Parade die op 5 augustus zal plaatsvinden. Sinds het prille begin van Pride Amsterdam, in 1996, omvat het festival een botenparade door de 17e-eeuwse grachtengordel van de stad, die op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Omdat we de routes van onze rondvaarten altijd aanpassen aan de hoeveelheid verkeer op de grachten en de grootte van de boot, kunnen we rondvaarten blijven aanbieden, zelfs tijdens de Canal Parade.

Ooit in 1996

Amsterdam Pride, zoals het festival toen werd genoemd, was nooit bedoeld als een demonstratie voor gelijke rechten. In plaats daarvan was het evenement bedoeld om Amsterdam als homo-uitgaansstad te promoten en om de vrijheid en diversiteit van de stad te vieren.

Het idee voor een botenparade kwam uit het bid book voor de Gay Games van 1998, dat in 1992 werd gepresenteerd. Het evenement werd onderdeel van Amsterdam Pride, twee jaar voorafgaand aan de Gay Games, op 3 augustus 1996, bestond uit minstens 45 boten van verschillende afmetingen en werd bijgewoond door 20.000 toeschouwers. Vanaf dat moment groeide het evenement in omvang en populariteit, in 1997 was het aantal toeschouwers al verdrievoudigd.

Door de jaren heen

De botenparade is een jaarlijks hoogtepunt geworden van het festival, dat is uitgegroeid tot een negendaags evenement en wereldwijd een van de beste en grootste vieringen in zijn soort is. Sinds 2001 heeft Pride Amsterdam verschillende thema's voor het festival gekozen om de aandacht te vestigen op specifieke aspecten of om speciale gelegenheden te vieren.

In 2001 was het thema “Verdraagzaamheid”, in dit jaar maakten voor het eerst boten die de Arabische en Joodse gemeenschap vertegenwoordigden deel uit van de parade. Het was ook het jaar waarin Nederland het eerste land ter wereld werd dat het burgerlijk huwelijk tussen koppels van hetzelfde geslacht legaliseerde en adoptierechten toekende aan koppels van hetzelfde geslacht.

Hoewel Pride Amsterdam geen demonstratie is, schrikt de organisatie er niet voor terug om aandacht te vragen voor LGBT+ acceptatie in de wereld en welke stappen er nog genomen moeten worden om dit te verbeteren. In 2005 toonde de eerste boot in de parade een grote foto van twee Iraanse jongens die werden opgehangen vanwege hun seksuele geaardheid.

In 2011 werd de botenparade voor het eerst aangevoerd door een boot met militairen in uniform, ook de voormalige Amerikaanse luitenant Dan Choi en de Britse marineofficier Mandy McBain stonden op deze boot.

2015 was het twintigjarig bestaan van de Amsterdam Gay Pride, zoals die inmiddels bekend stond, en de vraag: "wat is er in twintig jaar bereikt en wat is er veranderd?" stond centraal tijdens het festival. De botenparade vroeg dat jaar aandacht voor de situatie van homoseksuele vluchtelingen, daklozen en de overzeese gebiedsdelen van het Koninkrijk der Nederlanden.

In 2017 veranderde het festival zijn naam in Pride Amsterdam om de LHBTI-doelgroepen beter te bedienen, inhoudelijk te verstevigen en inclusief te zijn voor iedereen. Veel deelnemers grepen het jaarthema "This is my Pride" aan om serieuze, zware onderwerpen te bespreken tijdens de beroemde botenparade, met onder meer een Iraanse boot en een Zelfmoordpreventieboot.

2019's Pride Amsterdam thema was "Remember the past, create the future" ter herinnering aan de Stonewall rellen die 50 jaar eerder uitbraken in New York, een iconisch moment dat nooit vergeten mag worden. Leden van Pride Amsterdam liepen dat jaar zelfs mee in de parade in New York tijdens World Pride. 2019 was ook het jaar dat Pride Amsterdam werd toegevoegd aan de Inventaris Immaterieel Erfgoed in Nederland.

Pride 2023: You Are Included

Dit jaar staat Pride Amsterdam in het teken van de diversiteit binnen de LHBTI-community. Met het thema #YouAreIncluded staat iedereen centraal. Op 5 augustus om 12 uur 's middags vertrekken 80 boten vanaf het Oosterdok voor de Canal Parade, om zich een weg door de stad te banen. Via de Nieuwe Herengracht naar de Amstel, onder de Magere Brug door, en verder via de Prinsengracht varen de boten helemaal naar het Westerdok.

Op de website van de organisatie kun je precies zien welke evenementen dit jaar allemaal deel uitmaken van Pride Amsterdam. Wij kunnen niet wachten tot de grachten weer gevuld zijn met 80 officiële boten en vele andere die de vrijheid vieren om echt jezelf te zijn en te houden van wie je wilt.